Czym jest gotowość szkolna?

Gotowość szkolna to zdolność do wejścia do szkoły i dokonania przejścia z domu do klasy. Obejmuje ona dojrzałość emocjonalną, społeczną, intelektualną i fizyczną.

Dzieci rozpoczynając naukę stają przed nowymi wymaganiami i oczekiwaniami. Aby im sprostać, muszą być dojrzałe i gotowe, czyli osiągnąć odpowiedni poziom rozwoju.

Zazwyczaj uważa się, że dzieci są gotowe do podjęcia nauki w szkole, gdy osiągną poziom dojrzałości emocjonalnej, który pozwala im nawiązywać przyjaźnie z innymi dziećmi, nie będąc nadmiernie agresywnymi lub wycofanymi; gdy potrafią skupić uwagę na jednej czynności przez pewien czas, nie rozpraszając się; gdy potrafią wykonywać polecenia, nie będąc zdezorientowanymi, czego się od nich oczekuje; gdy potrafią radzić sobie z frustracją, nie tracąc kontroli nad swoimi emocjami; oraz gdy potrafią przyjąć odpowiedzialność za swoje działania.

Gotowość szkolna dzieci to zdolność dziecka do uczenia się i rozwoju w środowisku edukacyjnym. Opiera się na zdobywaniu i umiejętności stosowania wiedzy, a także na osiąganiu samodzielności i niezależności. Wiąże się również z uczestnictwem w życiu grupy i zmianą dominującej formy aktywności z zabawy na naukę.

Oznacza to, że oceniając gotowość szkolną dzieci musimy brać pod uwagę wszystkie wymienione wyżej komponenty.

Na dojrzałość dziecka ma wpływ wiele czynników. Należą do nich czynniki indywidualne i środowiskowe. Czynniki indywidualne to wrodzone lub dziedziczne cechy organizmu. Są one związane z dzieckiem, jego potrzebami, skłonnościami i dążeniami. Czynniki środowiskowe, w tym kontekście, to warunki materialne (od poziomu dochodów, przez sytuację mieszkaniową, po możliwość zaspokojenia potrzeb dziecka), kulturowe (poziom wykształcenia rodziców, zasady wychowania dzieci, sposób spędzania wolnego czasu), a także społeczno-psychologiczne (struktura rodziny, osobowość rodziców, atmosfera w domu).

Dojrzałość szkolna dzieci zależy od wielu czynników: rozwoju biologicznego (cechy dziedziczne), psychologicznego i społecznego. Zależy również od ich stanu zdrowia i rozwoju fizycznego.

Jeśli Twoje dziecko nie jest gotowe do pójścia do szkoły, może to oznaczać, że ma problemy z kontrolowaniem swoich emocji, jest niespokojne lub wycofane. Możliwe jest również, że nie potrafi skupić się na wykonywanych zadaniach lub nie wykazuje nimi zainteresowania.

Czasami te objawy nie oznaczają, że Twoje dziecko ma poważne zaburzenia – może to być po prostu tak, że potrzebuje więcej czasu lub ukierunkowanych działań przed osiągnięciem dojrzałości szkolnej.

Jeśli niepokoi Cię gotowość szkolna Twojego dziecka, powinieneś odwiedzić poradnię psychologiczno-pedagogiczną. Na podstawie opinii specjalistów możesz wystąpić o odroczenie rozpoczęcia obowiązku szkolnego.